Het vileine spel van de macht
Emma Stone als favoriete Abigail leert op eenden te jagen in de film ‘The Favourite’ van Yorgos Lathimos.
(BOS) ‘The Favourite’ van de Griekse filmmaker Yorgos Lanthimos uit 2018 is een geweldige vrouwenfilm. Drie spectaculaire vrouwenrollen domineren deze vrije interpretatie van de geschiedenis van Queen Anne van Great-Brittain (1665-1714) en haar favoriete Sarah Churchill, hertogin van Marlborough die, vanwege de zwakke gezondheid van de koningin, allerlei regeringstaken moest overnemen en daarmee macht verwierf. Onaantastbaar is de positie van Sarah (Rachel Weisz), tot het moment dat het dienstmeisje Abigail (Emma Stone) verschijnt en zich slim en vilein weet te manoeuveren tussen Sarah en de labiele koningin (een fantastische rol van Olivia Colman). De twee favorietes bestrijden elkaar tot op het bot en in bed toe. In dat vileine spel zijn de drie volledig aan elkaar gewaagd, zowel in het script als in werkelijkheid als actrices.
In dat machtsspel spelen seksuele relaties een doorslaggevende rol, wat ook in historische zin zo is geweest, gezien hun deels bewaarde briefwisseling. Ook in dat opzicht beconcurreren beide favorietes elkaar door Anne steeds weer op hun hand te krijgen door haar met enige regelmaat seksueel te bevredigen. Waarmee Sarah Anne probeert de chanteren.
En dan is er nog de verrassende manier waarop de film in elkaar is gezet, de consequente uitwerking in tempo en standpunten (vaak opvallend laag), de beeldhoeken, de geraffineerde belichting, de effectieve gebruik van close ups, de originele constructie, het gebruik van een groothoeklens, de kostuums, inclusief de eendenraces en de 17 konijnen die de slaapkamer van de koningin bevolken. Hoe een tamelijk dun verhaal zo prachtig kan worden uitgebouwd.
Het historische decor van Hatfield House in Hertfordshire uit de Tudor-tijd en de Tudor-keukens van Hampton Court Palace bij Londen vormt een sfeerbepalende achtergrond. Wie het idee krijgt dat The Favourite als historische kostuumfilm in de dialogen onhistorisch grof en eigentijds lijkt te zijn, zou de dagboeken van Samuel Pepys (1633-1703) moeten lezen. Hij was thuis aan het hof en beschreef tussen 1660 en 1690 hoe men aan het hof van Charles II, de oom van Queen Anne, met elkaar omging, de verbazende openhartigheid over seksualiteit en lichamelijke functies zowel bij hemzelf als bij de machthebbers.
En dan de muziekscore van de film, van verrukkelijke barokmuziek tot Schubert (voor de meer gevoelige scènes) en vooral de geluiden van muziekinstrumenten die de verschillende hoofdstukken sfeer en betekenis verlenen. The Favorite is een opmerkelijke, vooral grappige en enerverende filmervaring. Een lekker anarchistische weergave van het ogenschijnlijk stijve Britse hofleven in de 17de eeuw.
De twee uur die de film duurt, vliegen voorbij.